Jogasutry Patandżalego w komentarzu Chip’a Hartraft’a – recenzja

Aneta Warszawa-Salwierak

Jogasutry Patandżalego zostały stworzone jako „przewodnik prowadzący do uświadomienia”- tak zwięźle charakteryzuje to liczące prawie 2000 lat dzieło autor komentarza do Jogasutr – Chip Hartranft. Słowo przewodnik nasuwa skojarzenia niezbyt obszernej książki, która w konkretny sposób podaje praktyczne wskazówki do osiągnięcia wyznaczonego sobie celu. Czytelnik zaskoczy się pozytywnie, ponieważ połączenie zwięzłego języka Patandżalego z opisami i rozwinięciami Chip’a Hartranft’a daje interesujący efekt, który zdecydowanie spełnia swoją podstawową funkcję opisania jak wygląda droga prowadząca do „uświadomienia”. Opracowanie Jogasutr wydane w Polsce przez wydawnictwo HELION wzbogacone jest również o dodatkowe uzupełnienia i bonusy.

Budowa

Książka składa się z dwóch części. Pierwsza część to sutry, czyli mądrości spisane najprawdopodobniej ok. II/III w. n.e. przez Patandżalego, dotyczące problemu cierpienia człowieka. Rozdziały: Skupienie, Ścieżka do uświadomienia, Niezwykłe moce, Wolność, zawierają esencję rozważań i myśli filozoficznych, które narodziły się z silnych wpływów przede wszystkim filozofii sankhji   i buddyzmu (a więc i Brahman i Upaniszad). Bez komentarza Chip’a Hartranft’a ciężko byłoby zrozumieć przekaz zawarty w sutrach przetłumaczonych z sanskrytu (język oryginału). Współcześnie brakuje nam kontekstu stanowiącego tło powstania dzieła, do tego sam autor posługiwał się słowami   i wyjaśnieniami w sposób oszczędny. Jednak ta interpretacja myśli Patandżalego jest moim zdaniem satysfakcjonująca i zachęca do „regularnego studiowania sutr w atmosferze otwartości i pokory” (co, jak komentuje Hartranft, jest zresztą jednym z elementów składających się na działanie jogiczne, czyli krijajogę). Druga część książki to bardzo ciekawe i rozbudowane uzupełnienie najważniejszych zdaniem komentatora treści. Wyjaśnia on między innymi od czego zależy sukces praktykowania jogi, na czym polega przemiana na ścieżce działania. Hartranft poszukuje również źródeł koncepcji Patandżalego, porównuje poszczególne jego założenia dotyczące człowieka z dzisiejszą wiedzą naukową.

Bonusy

Pozycja ta wzbogacona jest o kilka cennych dodatków, do których należą: Jogasutry w polskim przekładzie zebrane razem, opis ścieżki praktyki jogi, słownik podstawowych pojęć używanych w Jogasutrach, zasady wymowy zgłosek w sanskrycie. W bibliografii można znaleźć inspirujące tytuły oraz linki do słowników tłumaczących język sanskrytu na angielski. Pomysł o dodaniu kilku kluczowych podsumowań jest bardzo poręcznym rozwiązaniem i sprawia, że warto mieć tą książkę w domowej biblioteczce.

Dla kogo?

Jogasutry Patandżalego w komentarzu Chip’a Hartranft’a to przede wszystkim obowiązkowa lektura dla wszystkich adeptów jogi, ponieważ opisuje na czym polega ścieżka jogi i od czego zależy jej powodzenie. Wprowadza też w kontekst historyczny i filozoficzny wskazując źródło podstawowych  teorii, praktyk i pojęć jogi. Z racji występowania licznych objaśnień, odniesień i porównań, może stanowić ciekawy „kąsek” również dla zainteresowanych filozofią indyjską. Lektura tego opracowania Jogasutr jest też ważnym głosem w temacie poszukiwań źródeł i sposobów wyzwolenia się z cierpienia.