Joga i oddech Cz.II Barbara Chuchmacz

ODDYCHANIE PIERSIOWE

Oddychanie piersiowe, to obok brzusznego, drugi rodzaj oddychania, który możemy u siebie zaobserwować. Może mieć dwie formy: po pierwsze, wzmocnione (i wzmacniające) oddychanie piersiowe, ważne w hatha jodze, po drugie – hamujące oddychanie piersiowe, które stosowane zbyt często ma niekorzystny wpływ na organizm, zaburza jego pracę i może powodować problemy zdrowotne.

• WZMOCNIONE ODDYCHANIE PIERSIOWE

To ten sposób oddychania, w którym wdech rozszerza klatkę piersiową aż do momentu, gdy mięśnie międzyżebrowe są maksymalnie rozciągnięte. Pojemność klatki piersiowej w tym typie oddychania ma związek z pozycją ciała – każda pozycja “otwierająca” klatkę piersiową będzie powiększać tę przestrzeń oddechową.

Jednym z najbardziej efektywnych ćwiczeń zwiększających pojemność oddechową jest unoszenie wyprostowanych rąk do góry, aż do momentu, kiedy całe ciało tworzy jedną linię (może być z obciążeniem). W hatha jodze wdychanie największej możliwej ilości powietrza jest bardzo dobrym ćwiczeniem klatki piersiowej podczas wygięć w pozycji stojącej, w pozycjach kobry, świerszcza, psa z głową w dół, łodzi oraz łuku. Zaczerpnięcie maksymalnej ilości powietrza sprawdza się w każdej pozycji, w której naturalnym ruchem jest wypychanie klatki piersiowej do przodu.

ODDYCHANIE PARADOKSALNE

Uwaga! Wzmocnione oddychanie piersiowe o maksymalnym natężeniu nazywamy oddychaniem paradoksalnym. Przy wdechu zewnętrzne mięśnie międzyżebrowe powiększają i unoszą klatkę piersiową, narządy brzucha i rozluźnioną przeponę, przesuwając ścianę brzucha do wewnątrz. Przy wydechu brzuch jest wypychany na zewnątrz, ponieważ klatka piersiowa odpręża się, tworząc próżnię, która oddziałuje na przeponę oraz okolice brzucha i miednicy. Oddychanie paradoksalne mocno pobudza współczulny układ nerwowy. W wyniku takiego oddychania stajemy się niespokojni i nerwowi – zwiększa się bowiem produkcja adrenaliny, hormonu „walki i strachu”. Niektórzy ludzie nieświadomie oddychają w ten właśnie sposób, utrzymując organizm w fazie ciągłego pobudzenia. Odbywa się to kosztem zaburzenia innych funkcji organizmu, takich jak krążenie, trawienie, funkcje obronne, hormonalne i seksualne.

HAMUJĄCE ODDYCHANIE PIERSIOWE

Tutaj oddech jest szybki, płytki i nieregularny, wdech i wydech są niezdecydowane i niepewne. W ciele wytwarza się napięcie. Ten sposób oddychania najczęściej towarzyszy przeżywaniu stresu. Częste oddychanie tym sposobem nadmiernie pobudza współczulny układ nerwowy, utrzymuje rytm serca i ciśnienie krwi na zbyt wysokim poziomie. Skutkiem jest zaburzone trawienie oraz wydalanie, zimne i lepkie dłonie i stopy.

Hamujące oddychanie w większości sytuacji ma negatywny wpływ na organizm. Okazuje się jednak przydatne w sytuacji przejedzenia się, po którym jesteśmy w ruchu – np. na spacerze po sutym obiedzie.

Aby doświadczyć oddychania tym sposobem, należy wykonać 20 – 30 hamujących oddechów piersiowych, unosząc wyłącznie górną część klatki piersiowej. Dolną część mostka, dolne żebra i brzuch powinny być nieruchome. Prawdopodobnie szybko pojawi się potrzeba zaczerpnięcia głębszego oddechu. Osoby oddychające w taki sposób często dostają zadyszki, wzdychają lub ziewają.