Neo-adwaita – krytyka. cz.III James Swartz

Oddanie Bogu

Innym zasadniczym komponentem każdej prawdziwej ścieżki duchowej jest oddanie Bogu, jak zostało to wyjaśnione. Ramana przyznał oddaniu Bogu, które znaczy chętną akceptację owoców swoich czynów, równy status z dociekaniem jaźni jako duchowej ścieżki, gdyż oddanie Bogu wypala vasany i rozkłada ideę działającego podmiotu. ‘Niech nie moja wola się stanie, ale Twoja’. To także uczy, że Bóg, nie ego, przydziela owoce czynów. Ale neo-adwaita postrzega oddanie jako ‘dualizm’, co nie ma jednak z tym nic wspólnego. W rzeczywistości oddanie działa równie dobrze jak idea nie-dualności w przygotowaniu umysłu do realizacji jaźni, a dzieje się tak, ponieważ jaźń funkcjonuje poprzez wybrany symbol lub praktykę w celu zaistnienia koniecznych cech dla pełnego rozkwitu dociekania jaźni.

Jeden pogląd, który musi zostać zbadany w tym kontekście, to koncepcja mówiąca, że oświecenie może być transmitowane w subtelny, doświadczalny sposób poprzez fizyczną bliskość ‘mistrza’. Tradycyjna adwaita nie zgadza się z tym poglądem, gdyż ignorancja jest głęboko zakorzeniona w myśleniu osoby aspirującej i tylko przez głęboką refleksję nad naukami ostateczne przyswojenie wiedzy może zostać osiągnięte. Ta asymilacja często jest nazywana pełnym lub kompletnym oświeceniem. Z drugiej strony, iluzja transmisji dobrze pasuje do koncepcji łatwego oświecenia neo-adwaity, ponieważ usuwa potrzebę poważnej praktyki. Nie trzeba nic więcej robić poza siedzeniem w obecności mistrza i – czary mary! – jestem na dobre oświecony. Jeśli byłoby to prawdą, tysiące osób siedzące wszędzie u stóp oświeconych mistrzów byłyby oświecone.

Kolejną półprawdą, która zdobyła uznanie w świecie neo-adwaity, jest idea ‘oświecenia’. Podczas gdy sen i stan czuwania są dobrą metaforą opisującą stan ignorancji jaźni i wiedzy jaźni, neo-adwaita przypisuje im doświadczalne znaczenie, które nie jest uzasadnione. Tak jak cokolwiek co żyje, umiera, cokolwiek co jest przebudzone, śpi. Jaźń nigdy nie śpi ani się nie przebudza w przeciwieństwie do umysłu. Przebudzenie i powrót do snu – które, nawiasem mówiąc, następuje w stanie przebudzenia – jest spowodowane grą gun w umyśle. Kiedy umysł jest satwiczny (sattvic), odbicie świadomości oświetlającej go powoduje, że jednostka się ‘przebudza’ tj. doświadcza jaźni, ale kiedy radżas lub tamas się pokazują, a wcześniej czy później tak się dzieje, doświadczenie zostaje zagubione, a umysł się zaciemnia i ‘zasypia’. Dopóki ekstrawertyczne i powodujące omroczenie vasany nie zostaną oczyszczone, jest skazany na frustrujący cykl czuwania i snu.

Gdzie jest metodologia?

Ostatecznie, dociekanie jaźni przetrwało jako miarodajny sposób poznania, ponieważ ujawnia prawdę za pomocą wyrafinowanej metodologi. Wiele osób poznało nie-dualność wewnątrz i na zewnątrz tradycji, ale nie są w stanie nauczać nie-dualności, gdyż nie są dobrymi nauczycielami lub brakuje im miarodajnej metody, lub jedno i drugie. Zalecenia neo-adwaity, aby ‘być przestrzenią dla myśli’ lub aby ‘być sobą’, nie są skutecznymi naukami, ponieważ przekazują nie-dualną naukę za pomocą języka doświadczenia. Taka nauka daje wrażenie, że coś można zrobić w celu zdobycia stanu świadomości oraz że samorealizację można osiągnąć za pomocą aktu woli. W tradycyjnej adwaicie nie tylko nauczyciel powinien zrealizować swoją identyczność jako jaźń w taki sposób, że on lub ona już nigdy ponownie nie będzie się identyfikować z poglądem, że ‘ja’ jest ograniczone, ale on lub ona musi być w stanie skutecznie posługiwać się tym sposobem poznania.

Wielu nauczycieli neo-adwaity prowadzących satsang używa obrazu Ramany do legitymizowania i dodania autorytetu ich satsangom, promując jednocześnie jeden z najbardziej popularnych mitów Ramany, że milczenie w jakiś sensie jest najwyższą nauką. Kiedy zrozumienie natury Jaźni w milczeniu widocznie stanowi kres poszukiwań dla małej liczby nadzwyczaj utalentowanych jednostek, ono samo z pewnością nie jest lepsze niż zręczne użycie słów w celu osiągnięcia oświecenia. Dzieje się tak dlatego, że milczenie jest w harmonii, a nie w konflikcie, z ignorancją na temat jaźni, tak jak w przypadku czegokolwiek innego. Ktoś może siedzieć milcząc bez instrukcji całe życie i nigdy nie zrozumieć, że jest ciszą, czyli nieograniczoną świadomością. Natomiast wiedza, która jest właściwym sposobem poznania, niszczy ignorancję na temat jaźni, tak jak światło niszczy ciemność. Ponadto żadne doświadczenie, włączając doświadczenie ciszy, nie może zmienić wzorców myślenia. Doświadczenie nie-dualności może czasowo wstrzymać myśli lub wzmocnić postanowienie, aby postrzegać siebie jako nieograniczoną świadomość, ale idea, że ‘ja’ jest ograniczone, nieadekwatne, niekompletne i oddzielone, pozostaje mocno zakorzeniona. Tylko poprzez wytrwałą praktykę wiedzy, że ‘jestem nieograniczoną zwykłą świadomością i nie jestem tym ciałem i umysłem’, zrozumienie umysłu w stosunku do rzeczywistości, powoduje, że zaczyna on harmonizować się z naturą jaźni.

Dlaczego wiążące pragnienia są tak dużym problemem dla kogokolwiek szukającego oświecenia? Ponieważ rozpraszają umysł w takim stopniu, że kontakt z jaźnią odbijającą się w umyśle zostaje przerwany, czyniąc dociekanie jaźni niemożliwym. To kontemplacja nad odbiciem jaźni w umyśle pozwala intelektowi dociekać na temat jaźni zgodnie z naukami dociekania jaźni i osiągnąć wiedzę ‘ja jestem jaźnią’. Neo-adwaita w charakterystyczny dla niej sposób pozbywa się zdradliwej pułapki pragnień utrzymując, że jaźń jest wolna od pragnień, co jest prawdą, ale jeśli przyjmuję, że jestem ludzką istotą, to jest to zdecydowanie przeszkodą. Jeśli przełkniesz ideę neo-adwaity – a które spragnione doświadczeń ego by tego nie zrobiło? – będzie to prowadziło do moralnie niezdrowego zobojętnienia. Możesz spełniać swoje zachcianki bez odnoszenia się do dharmy i usprawiedliwiać swoje zachowanie wiedzą, że nie jesteś pragnieniem, ‘tylko grasz w świadomości’.

Szukając emocjonalnego spełnienia

Nie ma sposobu, aby wiedzieć to na pewno, ale neo-adwaita wydaje się być bardziej zbiorem emocjonalnie niespełnionych jednostek, szukających alternatywy dla gorączkowego nowoczesnego stylu życia niż właściwą ścieżką duchową. Z dala od idei polegania na sobie w celu wewnętrznego spełnienia emocjonalnego, większość wierzy, że oświecenie pozwoli im osiągnąć światowe rzeczy, które dotąd im umykały, szczególnie miłość. Anemiczne uściski, które zwolennicy Osho rozsławili i są ulubione przez wielbicieli słynnej przytulającej Świętej, świadczą o cechach wspólnych popularnych nauczycieli neo-adwaity. I jasno wynika z zachowania wielu nauczycieli neo-adwaity, którzy przypuszczalnie ‘załapali to’, że ich oświecenie nie zmniejszyło znacząco ich pożądania sławy, bogactwa, władzy i przyjemności.

Mając na uwadze, że wszystko w rzeczywistości empirycznej właściwie jest świadomością szukającą powrotnej drogi do siebie, byłoby nie w porządku sugerować, że nie ma niczego szczerego w neo-adwaicie. Niemniej jej nauki, tak jak starałem się to pokazać poprzez porównanie ich z dociekaniem jaźni, są niepełne z powodu braku zrozumienia natury rzeczywistości. Przekazywanie ignorancji jako wiedzy nie jest przestępstwem, ale ma nieszczęśliwy wpływ na niczego niepodejrzewające osoby. Chociaż prawda jest wieczna i znana od zawsze, całościowe, systematyczne i dogłębne nauczanie, które skrystalizowało się jako nauka dociekania jaźni ponad tysiąc dwieście lat temu, jest ostatnim słowem w nauczaniu oświecenia. Nie ma potrzeby ponownego odkrywania koła, nie jest też potrzebna jej adaptacja dla korzyści współczesnego świata. Tak, dociekanie jaźni może zawsze odnieść korzyść poprzez uaktualnienie języka, ale to wszystko. Te nauki same się bronią.

Dowiedziałem się ostatnio od przyjaciela, który ma dosyć dużą wiedzę o świecie neo-adwaity, że weszliśmy w okres ‘post-neo-adwaity’. Bez zaskoczenia, neo-adwaita nie spełniła swoich obietnic jako szybka i łatwa metoda wyzwolenia i ludzie szukają teraz innej najbardziej niezwykłej ścieżki do oświecenia. Zdaje się, że ich modlitwy zostały wysłuchane wraz z pojawieniem się duetu jang-jin, Kalki Awatara i jego boskiej małżonki, założycieli słynny Oneness University (Uniwersytet Jedności). Ta współczująca ekipa – za umiarkowaną cenę 11,500 dolarów za dwutygodniowy kurs oświecenia – skieruje specjalną energię ze złotej kuli w twoją biedną, pomieszaną, ludzką czaszkę i przygotuje twój mózg na oświecenie. Jako dodatek cudownie unikniesz globalnego kataklizmu, który nawiedzi Ziemię w 2012, który planowo ma zmieść znaczącą część ludzkości z zamieszkiwanej planety. Ewidentnie ta obietnica osobistego i globalnego oświecenia przerzedza rzesze zwolenników neo-adwaity, którzy w typowo zachodnim stylu zawsze szukają najbardziej skutecznego skrótu do nieograniczonej szczęśliwości.

Czy neo-adwaita ma jakiekolwiek pozytywne cechy? Tak jak szkoła średnia jest przygotowaniem do uniwersytetu, tak poszukiwacz potrzebuje gdzieś rozpocząć swoją drogę i neo-adwaita, niedoskonała jako narzędzie do duchowej praktyki samorealizacji, dostarcza początkowy dostęp do idei nie-dualności. Ostatecznie, ponieważ neo-adwaita jest raczej grupą wsparcia podobnie usposobionych, duchowo zorientowanych jednostek niż rygorystycznym dociekaniem prawdy, będzie istniała w tej lub innej formie w dającej się przewidzieć przyszłości. Ale prawdopodobnie pozostanie jedynie modnym stylem życia, dopóki nie zacznie dociekać swoich korzeni i nie odkryje nauki dociekania jaźni.

~~~~~~

James Swartz – nauczyciel adwaity, autor książki „How to Attain Enlightenment: The Vision of Nonduality” . Jego strona to www.shiningworld.com

tłumaczył: Piotr Marcinów