Pytasz czym jest joga? cz. II. Piotr Marcinów pyta dr Marka Dyczkowskiego

Hindusi mają wielu nauczycieli. Mówi się, że matka jest pierwszym nauczycielem. Następnie mamy nauczycieli w szkole i tak dalej. W różnym wieku i w różnych sytuacjach mamy wielu nauczycieli. Guru, nauczyciel to bardzo ważny temat. Nauczyciel jak i uczeń może wybrać swoje pisma i swoją tradycję. Nauczyciel wybrał swojego nauczyciela.
Uczeń staje się uczniem poprzez inicjację. Jest to pewnego rodzaju chrzest. Chrześcijanie stają się chrześcijanami poprzez chrzest, podobnie w hinduizmie pewną ilość inicjacji dostaje się automatycznie. Twoi rodzice robią to dla ciebie. Kiedy się dziecko się rodzi dostaje imię, kiedy zaczyna  jeść stały pokarm lub kiedy dziecko zaczyna naukę, dostajesz inną inicjację. To są małe ceremonie. Jeśli należysz do wyższej kasty bardzo ważną inicjacją jest otrzymanie świętej nici, potem ceremonia małżeńska i ostatnia ceremonia kremacyjna.
Inicjacja to początek nowych warunków. Inicjacja jest oczyszczeniem wcześniejszego stanu, co oznacza usunięcie wcześniejszych uwarunkowań aby zrobić miejsce dla nowych. Jest cała seria inicjacji, które jako hindus przeszedłbyś automatycznie, ich się nie wybiera. Jeśli urodziłeś się w rodzinie bramińskiej otrzymałbyś świętą nić i zostałbyś braminem. Otrzymując inicjację dostajesz automatycznie dostajesz też dostęp do różnego rodzaju praktyk, w zależności od twojego statusu i kasty. Jeśli jesteś braminem,  możesz zacząć studiować  Wedy. Potrzebujesz specjalnej inicjacji aby studiować Wedy. Jak widzisz inicjacja nie jest małą rzeczą. Natomiast jeśli wybierasz guru, sam możesz wybrać swojego nauczyciela.
Z perspektywy hinduizmu ludzie przychodzą na świat z pewnym bagażem, możesz go nazwać nieczystością lub karmą, chrześcijanie nazywają go grzechem pierworodnym, inicjacja usuwa go. Jeśli jesteś chrześcijaninem wierzysz, że chrzest usuwa przyczyny grzechu pierworodnego. Chrzest usuwa grzech pierworodny, podobne działanie ma inicjacja. W zależności od rodzaju i głębokości działania inicjacji więcej lub mniej jest usunięte. W zależności od tego ile nieczystości zostało usunięte podczas inicjacji, jesteś dopuszczony do świętych miejsc, świętych rytuałów i uczestniczenia w świętości. Nie możesz tego uczynić jeśli nie jesteś czysty, gdyż sama świętość jest czystością. Możemy dyskutować co mamy na myśli mówiąc „czystość”, „nieczystość” i „świętość”, ale nie jest to istotne tutaj.
To jest generalne tło w kontekście, którego osoba, kiedy jest dorosła może podejmować osobiste decyzje. Może wybrać nauczyciela a nauczyciel formalnie zaakceptuje ją. Będzie wtedy przechodzić poprzez analogiczny rytuały, procesy, które przechodzi się podczas narodzin, kiedy się je pierwsze pożywienie, kiedy zaczyna się uczyć – pierwsze kroki.
Tak jak pozycja nauczyciela jest obszernym tematem, podobnie jest połączonym z nim temat inicjacji. Istnieje wiele koncepcji i pkt. widzenia na temat czym jest inicjacja, kim jest nauczyciel i uczeń i tak dalej. Różne linie i różne tradycje mają różne opinie w tym temacie. Ortodoksyjni bramini, mają bardzo ścisłe kryteria na temat tego kto może być inicjowany a co za tym idzie kto może być nauczany. Jest też drugie ekstremum jak np. śiwaizm kaszmirski w którym tak jak wszędzie indziej są nauczyciele i jesteś formalnie inicjowany, tak jak np. ja byłem inicjowany przez mojego nauczyciela ale wielka różnica polega na tym, jak wskazuje wielki śiwaita Abhinavagupta  powołując się na autorytet pism,  że istnieje wielka ilość praktyk, które nie wymagają inicjacji a co za tym idzie nie wymagają posiadania formalnego guru, wymagają one natomiast osobistego wglądu i pism.
To jest powód dla którego śiwaizm kaszmirski można łatwo praktykować poza Indiami pomimo braku guru.
Idźmy dalej, mówiąc np. o wedancie, wedanta to nie tylko adwaita wedanta, ale również dwaita wedanta, visziszta wedatnta itd. Wedanta oznacza ludzi, którzy akceptują autorytet Wed, ze wszystkich Wed najbardziej autorytatywne są Upaniszady, Brahma Sutra, ponieważ w Brahma Sutrze Badarajana zawarł główne nauki Upaniszad, i akceptują oni jeszcze autorytet Bhagawad Gity. Nazywa się to prasthana traya, te trzy pisma są pilarami, najważniejszymi tekstami. Tak więc, ci którzy uważają, że najważniejsze są te trzy teksty spośród wszystkich puran, tantr, Biblii, Koranu, nazywani są wedantystami. Wedantystów można rozróżnić po tym jak podążają za swoimi głównymi nauczycielami, adi-guru, (pierwszy nauczyciel). Tak więc, adwajta wedantyści to śankara wedantyści, ponieważ podążają za Śankarą jego uczniem Sureśwarą i innymi aż do czasów współczesnym. Niektórzy z nich mogli założyć swoje własne szkoły. Adwajta wedantyści najczęściej byli śiwaitami lub śaktami, natomiast inni wedantyści są wisznuitami. Można ich rozpoznać po imionach założycieli: Ramanudża, Vallabha, Madhva.
Współcześnie ten system ciągle działa ale nowe zjawisko miało miejsce z powodu nowych nauczycieli, którzy mają nowe podejście. Wiele współcześnie popularnych nauczycieli  nie kładzie nacisku na teksty np. Sai Baba. Ale jeśli spojrzeć na sikhów, oni nie uważają siebie za hindusów ponieważ Guru Nanak uznał, że opieranie się na autorytecie wed, tantr czy puran jest fanatyzmem. Ponieważ, był on oddany bytowi najwyższemu, jego słowa stały się tekstami świętymi, ci nauczyciele, którzy przyszli po nim podążali w jego ślady. Kolekcja ich pieśni, powiedzeń i nauk stała się Adi Granth, świętym tekstem. Tak więc znowu mamy kombinację: nauczyciel, osobisty wgląd i pismo.

~~~~~~

Dr Mark S.G. Dyczkowski – jeden z największych autorytetów w dziedzinie tantry i kultury indyjskiej. Autor „Doctrine of Vibration” i tłumacz takich dzieł, jak Śiwa Sutry czy Spanda Karika. Mark Dyczkowski jest również znawcą klasycznej muzyki indyjskiej, gra na sitarze. Strona Marka Dyczkowskiego.