Czym jest vinyasa krama joga? Garść spostrzeżeń. Magdalena Karciarz

Magda Karciarz, Fot. M. Dutko

Tak postawione pytanie implikuje wiele wątków. Bo czy rozpatrywać je z punktu widzenia własnych doświadczeń? Czy popatrzeć z perspektywy historycznych uwarunkowań? A może nurtem wiodącym powinien być obraz nauczycieli, którzy ten przekaz uczynili żywym?
Niezależnie jednak, od której strony rozpoczniemy poszukiwania efekt końcowy wydaje się przesądzony. W podjętej przeze mnie próbie odpowiedzi na pytanie czym jest vinyasa krama joga pomocne okazały się wszystkie wskazane na wstępie wątki. Oto jak przeplatały się one w dochodzeniu do istoty tej linii przekazu.

Spróbujmy od prostego rozłożenia nazwy na czynniki pierwsze (według słownika spokensanskrit.de):
Vinyasa (dyscyplina, ruch) + Krama (sekwencja, system) + Joga (połączenie)

Łącząc te elementy w całość można by uznać VKJ za połączenie ruchu w obrębie sekwencji. Jednak od razu pojawia się pytanie: co i z czym mamy łączyć?

Przede wszystkim oddech z ruchem. W dalszej kolejności ruch przekłada się na przyjmowane pozycje – asany. Przyjmujemy je po to, by osiągnąć wygodę i stabilność. A wszelkie poczynania mają na celu uspokojenie poruszeń umysłu. Zatem łącząc oddech z ruchem w logicznej całości asan, pracujemy nie tylko z ciałem fizycznym, ale poprzez jego doświadczanie, z materią naszego umysłu.
Przekaz zawarty w VKJ pochodzi od Trimulai Krisnamacharyi, który uznawany jest powszechnie za inicjatora nurtu współczesnej jogi. Głównie za sprawą swoich uczniów, którzy spopularyzowali jogę na zachodzie, m. in. K.P. Jois, B.K.S. Iyengar ,T.K.V. Desikachar oraz Śrivatsa Ramaswami czy A.G. Mohan. W swoim nauczaniu Krisnamacharya uważał, że istotą jogi jest to, że student musi być ” prowadzony zgodnie z jego indywidualnymi zdolności w danym momencie “1. Zatem joga może oznaczać inne rzeczy dla różnych ludzi. Ze względu na to indywidualne podejście, trudne jest uchwycenie procesu nauczania Krishnamacharya, jako całość, w tak krótkim artykule. Jego nauki przekazywane przez uczniów były modyfikowane i dostosowywane do potrzeb czasu i miejsca. Stąd joga Iyengara różni się od Ashtanga jogi nauczanej przez K.P. Joisa. Nie miejsce i czas jednak aby rozpatrywać te różnice. Źródło wiedzy jest jedno, zmienia się sposób przekazania wiedzy oraz narzędzia do tego użyte. Vinyasa Krama Joga poprzez pracę z oddechem uczy uważności w każdym kolejnym naszym ruchu. Asana ma być stabilna – to tworzy jej podstawę. Każdy kolejny krok implikuje to od czego zaczynamy. Wystarczy spróbować bez oddechu trwać w pozycji drzewa (vrksasana) czy psie z głową na dół (adho mukha svanasana). Jaki osiągniemy efekt? Czy o to nam chodzi? I choć pozycja może być prawidłowo ustawiona (w każdym ze szczegółów) to brak oddechy sprawia, że jest to tylko martwa poza. Wprowadzenie oddechu, który w sposób miarowy porusza się po ciele nadaje pozycji lekkości, przestrzeni i mocy. Praktykując jogę zauważyłam jak szybko ciało odpowiedziało na zmianę punktu uważności z precyzji ustawienia poszczególnych grup mieści na proces oddechowy. Wraz z nowym doświadczeniem pojawiły się nowe wątki związane z koncentracją oraz psychologią codzienności. Tak oto praca z oddechem w asanach, która jest punktem wyjścia w VKJ splata się z moim doświadczeniem, poszukiwaniem równowagi oraz postaciami nauczycieli, dzięki którym możemy zmieniać chaos swojego życia w spójną koncepcję… jeśli tylko chcemy.

Dla poszerzenia tematu warto poczytać:

• Czym jest Vinyasa Krama? Śrivatsa Ramaswami odpowiada na pytania Macieja Wieloboba.
• Joga T. Krishnamacharyi i koncepcja vinyasa kramy. Maciej Wielobób.
• Vinyasa Krama Joga w Polsce.
• Krishnamacharya: His Life and Teachings, A.G. Mohan with Ganesh Mohan, Shambhala, 2010
• The Complete Book of Vinyasa Yoga, Srivatsa Ramaswami, Da Capo Press, 2005

– –

Magdalena Karciarz

Przez ostatnie lata związana z Centrum Jogi Agnieszki Oleksyn we Wrocławiu, gdzie prowadziła zajęcia. Obecnie odkrywa jogę na nowo pod okiem Maćka Wieloboba na kursie nauczycielskim vinyasa krama jogi. Ukończyła podyplomowe studia Techniki relaksacyjne na wrocławskim AWF-ie. Zawodowo nauczyciel akademicki DSW, bibliotekarz, doktorantka UWr. Prowadzi kameralne zajęcia jogi we Wrocławiu.
Strona www Magdy: http://jogosfera.pl/