Joga ośmiostopniowa. Izabela Raczkowska

Iza Raczkowska

Tradycyjnie joga jest pojmowana jako filozofia, która pomaga człowiekowi osiągnąć wyzwolenie z ograniczeń, jakie sobie narzucamy. Ma ona wyzwolić nas od cierpienia, nauczyć, jak osiągnąć równowagę, by móc zmierzyć się ze zmiennymi kolejami losu z pełnym spokoju umysłem. Zwraca nas w kierunku odkrycia tego, kim naprawdę jesteśmy. Oparta od wieków na obserwacji i doświadczeniu, joga daje nam narzędzia do osiągnięcia tych celów. Całą tę wiedzę opracował i zebrał Patańdżali w Jogasutrach – dziele składającym się ze stu dziewięćdziesięciu pięciu zwięzłych aforyzmów. Według Patańdżalego joga to zatrzymanie poruszeń umysłu. Dzięki stałej praktyce można wyciszyć swój umysł i uwolnić od pragnień. Do tego celu prowadzi joga ośmiostopniowa – astanga-yoga. Opis ośmiu stopni jogi Patańdżali zawarł w drugim rozdziale Jogasutr. Przywołujemy je tutaj wraz z krótkim opisem. 1. Yamy – dyscypliny etyczne; uniwersalne przykazania moralne, charakterystyczne dla wielu religii świata, w tym przypadku o charakterze czysto praktycznym . Są to:

• Ahimsa – niekrzywdzenie – odnoszące się do wszystkich żywych stworzeń oraz do siebie samego, ponieważ wszystkie stworzenia mają takie samo prawo do życia.
• Satya – prawda – najwyższa zasada moralności, polegająca na całkowitej szczerości myśli, słów i czynów. Otwiera ona drogę do miłości.
• Asteya – niekradzenie, niesprzeniewierzanie – polega na tym, by nie pragnąć cudzej własności, nie brać czegokolwiek bez pozwolenia oraz nie wykorzystywać czegoś na przekór jego przeznaczeniu.
• Brahmacarya – wstrzemięźliwość ciała, mowy i myśli oraz wnoszenie do życia codziennego wyższych wartości.
• Aparigraha – nieposiadanie – wolność od chciwości i redukcja potrzeb.

2. Niyamy – zasady dyscypliny indywidualnej. Są to:

• Śauca – czystość, zarówno fizyczna jak i umysłowa, polegająca na usuwaniu zaburzeń czystości naszego umysłu.
• Santosa – zadowolenie i akceptacja tego, kim jesteśmy i co mamy, zgoda na rzeczywistość.
• Tapas – umiar – pielęgnowanie zrównoważonego podejścia do siebie i świata.
• Svadhyaya – kształcenie i samopoznanie samego siebie na gruncie intelektualnym i co ważniejsze – medytacyjnym.
• Iśvarapranidhana – poddanie się boskiej woli.

3. Asany – to nieruchome i wygodne postawy, pozycje ciała. W wyniku praktyki asan zyskujemy zdrowie, sprawność, równowagę, wytrzymałość i witalność. Ta praktyka pomaga także w wytworzeniu równowagi psychicznej i wyciszeniu umysłu. 4. Pranayama – to sztuka kontrolowania oddechu. Dzięki kontroli oddechu możemy powstrzymać emocje, zmysły i pragnienia, a dzięki temu – oczyścić umysł. 5. Pratyahara – sztuka wycofania zmysłów. Kiedy umiemy już opanować ciało i oddech, możemy kontrolować nasze zmysły i ukierunkować je do wewnątrz. 6. Dharana – koncentracja. Umiejętność całkowitego skoncentrowania umysłu na danym obiekcie, mantrze, odczuciu itp. Umiejętność ta prowadzi do sztuki opanowania myśli. 7. Dhayana – medytacja. To umiejętność osiągnięcia stanu niezmąconego niczym, czystego umysłu. To próg uświadomienia sobie jedności ze światem. 8. Samadhi – to osiągnięcie stanu czystej świadomości, najwyższego szczęścia – stan najwyższego urzeczywistnienia w medytacji. Joga ośmiostopniowa to narzędzie, praktyczna filozofia będąca receptą na pełne i świadome życie.